Nhìn Lại và Thanh Lọc
- Trầm Hương
- Nov 13, 2022
- 8 min read

Một năm lại sắp trôi qua. Không ít thì nhiều, chắc chắn sẽ có lúc nào đó, chúng ta chợt giật mình vì cảm thấy sao tôi cứ như con thoi xoay không ngừng theo những vòng xóay. Chẳng lẽ cứ vậy mà sống cho đến lúc không còn đủ sức nữa, té ngã sao? Chắc không ai muốn vậy. Tôi viết những lời này với tâm tình biết ơn, đặc biệt đến Cha linh hướng và những anh chị em đã nâng đỡ và khuyến khích tôi làm Phút Hồi Tâm mỗi ngày.
Khi dành giờ để nhìn lại, gạn lọc những gì độc hại và nhận ra những điểm son trong ngày sống với ân sủng Chúa, chúng ta sẽ cảm nhận sự sống này đẹp biết bao và đáng để chúng ta trân quý đến là nhường nào. Khi mà chúng ta ý thức và biết trân quý món quà sự sống, chúng ta sẽ biết yêu chính mình và sẽ cẩn trọng chọn lựa những gì ngõ hầu có thể mang đến sự bình an và hạnh phúc cho mình.
*Bản năng của chúng ta khi đối diện với sự việc xảy đến.
* Nhận thức sự việc cách tổng thể.
*Một vài điểm áp dụng hữu ích để có được một cuộc sống an vui hơn
Theo tập tục của dân làng, đứa cháu khi đến tuổi trưởng thành sẽ được ông sẽ dẫn đi đây
đó để trải nghiệm và học cách làm sao để có thể sống và trở nên một người lớn thật sự. Lần
đó khi tảo bộ trong rừng, cậu bé tỏ vẻ sợ hãi vì sợ sói dữ. Ông nắm chặt tay cháu và trấn
an: "Không sao, cứ vững bước. Có ông ở đây, không phải sợ."
Trò chuyện cùng nhau trên đường đi, ông bảo: "Trong lòng của mỗi người chúng ta luôn có
hai con sói. Sói hiền và dữ. Chúng đại diện cho hai bề mặt và trái của cuộc sống trong mọi
khía cạnh. Ví dụ như thái độ hiền lành và sân si; sự khiếp nhược hoảng sợ và và can đảm
đương đầu; bao dung hay cố chấp.”
Ngẫm nghĩ một lúc cậu bé hỏi ông: "Thế thì con sói nào sẽ thắng?"
-"Dĩ nhiên con nào mà chúng ta giữ, nuôi và nạp năng lượng cho nó nhiều, thì nó thắng."
Chắc chắn không ai trong chúng ta muốn nuôi dưỡng những điều dữ, gây tác hại đến đời sống của mình cả. Nhưng để có thể loại bỏ nó ra khỏi cuộc đời mình thì chẳng dể dàng tí nào.
***
*Bản năng khi đối diện với những sự việc xảy đến của chúng ta.
Xét về phương diện thể lý, não trạng của mỗi người có cơ chế tự động dò xét những gì nguy hiểm sắp xảy ra, giúp chúng ta kịp thời đề phòng, chống trả. Vì thế không phải ngạc nhiên khi chúng ta có khuynh hướng quan tâm nhiều hơn đến những tin tức tiêu cực. Vô thức chúng ta lưu trữ những điều ảnh hưởng không tốt lại trong não trạng. Điều này khiến cho lòng của mình hoang mang, bận tâm nhiều đến những gì sẽ xảy ra trong tương lai, cản trở khả năng tận hưởng niềm vui và sống phút giây của hiện tại.
Kế đến, sự phát triển cấp độ "tàu bay" từ khá nhiều lãnh vưc trong xã hội hiện nay, khiến con người có khuynh hướng cạnh tranh, so sánh, sợ thua thiệt, muốn cầu toàn, dẫn đến cảm giác bất an, lo lắng, trầm cảm.
Thêm vào, có những điều không hay xảy ra trong quá khứ đột nhiên lại xuất hiện tương tự ở thời điểm hiện tại, sẽ làm cho chúng ta có cảm giác khó chịu bực bội, muốn lẫn tránh, không dám đối diện, ảnh hưởng không tốt đến các mối tương quan trong cuộc sống. Ký ức đã in dấu trong tâm khảm sẽ không bao giờ quên.
* Nhận thức sự việc cách tổng thể.
Một vài điều gợi ý:
-Mời bạn hãy nhìn lại ngày sống để ý hiện trạng của mình khi này như thế nào.
· Dạo này có điều gì khiến tôi lo lắng, bất an, lòng bồn chồn không?
· Có cảm xúc nào trong lòng bị nghẽn, bực tức không trút ra được?
· Tâm trạng tôi có hấp tấp khi đưa ra các quyết định?
· Có ý muốn tránh né người khác hay muốn rút lui không?
Trong những điều kể trên, yếu tố nào đã và đang ảnh hưởng không tốt trong tôi?
-Có những lo lắng, bất an ngoài tầm tay của mình. Ví dụ như không thể thay đổi cũng như kiểm soát suy nghĩ của người khác. Nếu như mình không thể làm gì được, như vậy thì có ích gì khi quá để tâm đến nó? Chúng ta không thể thay đổi sự việc, nhưng chúng ta có thể thay đổi cách đối diện với nó.
-Bên cạnh đó có những bất an, bâng khuân nằm trong tầm kiểm soát của mình. Như liệu mình có làm bài kịp để nộp đúng thời hạn không? Nếu những dự tính không xảy ra như ý muốn thì sẽ ra sao? Trong trường hợp này, hãy tự hỏi bản thân:
· Tôi có bao nhiêu thời gian, có nguồn lực nào giúp mình xử lý vấn đề?
· Trong trường hợp xấu nhất xảy đến, chuyện gì sẽ xảy ra?
Trả lời những câu hỏi trên sẽ giúp chúng ta tìm ra cách giải quyết vấn đề, cũng như chuẩn bị sẳn sàng khi đương đầu với sự việc. Như vậy sẽ giúp mình được an lòng hơn.
- Cảm giác đầu tiên, chúng ta không tránh đươc như khó chịu, bực bội với ai đó. Tuy nhiên chúng ta có thể sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi đổi góc độ nhìn sự việc. Hãy hỏi chính mình:
· Điều gì khiến cho tôi khó chịu, bực bội với người này, dù rằng họ chẳng làm gì cả?
· Phải chăng sự có mặt và cách sử xự của họ đã làm tôi nhớ lại những chuyện không được vui, đã từng xảy ra trong quá khứ? Nếu là vậy, thì hãy tiến thêm một bước: Câu chuyện đã xếp lại từ khi nào và hiện tại người mà tôi đang đối diện không phải là người trước đó, thế thì phản ứng của tôi như vậy có phù hợp không?
· Tôi nên làm thế nầo để những ký ức cũ và không hề liên quân đến hiện tại ảnh hưởng đến các mối tương quan của mình?
*Một vài điểm áp dụng hữu ích để có được một cuộc sống an vui hơn.
Mọi sự trên đời đều có giá của nó. Một học sinh nếu muốn đổ đạt thành tài thì phải cố công học hỏi. Để có thể đứng trên bục vinh quang, người vận động viên chắc chắn đã phải đổ không biết bao nhiêu mồ hôi, cả nước mắt trong lúc tập luyện. Mong muốn có được một tinh thần thoải mái, an bình, đòi hỏi mỗi người trong chúng ta phải có kỷ luật và cố gắng không ngừng tập luyện.
Về mặt thế lý, hãy nên uống thật nhiều nước. Nước hỗ trợ cơ thể trong quá trình thải độc. Tập hít thở sâu và dài sẽ giúp cơ thể nhận được nhiều oxy, giúp lưu thông máu, giảm căng thẳng, và tăng sự bình tĩnh. Tập thể dục, leo núi, đi bộ kết nối với thiên nhiên sẽ làm cho tâm hồn được thư giãn. Có được thái độ lạc quan tích cực sẽ giúp cơ thể thêm năng động và khỏe mạnh, yêu đời.
Thiền, yoga, sẽ giúp tăng sự chú ý đến bản thân, cảm nhận sự hiện diện của mình một cách rỏ rệt hơn.
Tỉnh tâm, nguyện ngẵm, dành thời gian kết nối với Thiên Chúa, Đấng tác tạo và hết mực yêu thương chúng ta. Khiêm nhường nhìn lại những gì đã và đang xảy ra, với đôi mắt của Thiên Chúa, sẽ giúp chúng ta nhận ra suối nguồn đích thức của hạnh phúc và bình an.
Khi làm các hành trình thao luyện linh thao theo linh đạo thánh I-Nhã, tôi luôn được khuyến khích viết xuống những cảm nhận sau các giờ cầu nguyện. Kinh nghiệm cho thấy khi cầm bút viết, chúng ta sẽ có cơ hội sắp xếp lại các ý tưởng, từ đó có thể nhìn sự việc một cách cụ thể và sáng suốt hơn. Đặc biệt trong lúc trải lòng viết lên mặt giấy, Thiên Chúa ban tặng cho chúng ta những món quà thật bất ngờ đầy diệu vời, trước đó không sao có thể nghĩ đến.
Khi đối diện với tâm trạng không bồn chồn lo lắng, hãy cố gắng tìm cách chuyển đổi sự chú ý của mình. Hãy để ý kiểm soát thời gian và lựa chọn những tin tức tích cực, có tính xác thực, cần thiết để lắng nghe. Khi đứng trước những ám ảnh cảm xúc khiến chúng ta bị tê liệt thì:
“Điều có thể giúp chúng ta trong tình trạng này là một sự phân tâm, bất kỳ thứ gì có thể
khiến tâm trí người đó rời khỏi sự cố định chặt cứng đó. Đừng bao giờ ở một mình trong
dạng bóng tối này. Thật vậy, đừng bao giờ một mình đi vào bóng tối đó. Hãy ở cùng ai đó,
một người bạn, một người thầy, một bác sĩ, người tư vấn, một người cùng cảnh ngộ, bất kỳ
ai. Khi bị ám ảnh bởi những tư tưởng tiêu cực, thì ở một mình trong nhà nguyện có vẻ
không phải là môi trường lý tưởng. Khi đang bị tê liệt về cảm xúc và lại ở một mình, thì
bóng tối sẽ chiếm lấy chúng ta. Trong những thời khắc tăm tối nhất, chính Thiên Chúa
nhập thể, ngón tay của Thiên Chúa qua sự chăm sóc của tha nhân, mới chính là nhà
nguyện thật sự mà chúng ta cần tìm đến." (Lm. Ron Rolheiser)
Bộ não như mặt hồ nếu cứ bị khuấy không ngừng thì nó sẽ đục ngầu và chúng ta sẽ không còn nhìn thấy rỏ những gì ẩn sâu bên dưới bề mặt của nó. Nếu có thể, hãy dành một ngày trong tuần hoặc trong một khoảng thời gian nào đó, hoàn toàn không đụng đến phone hay đọc tin tức, để giúp bộ não bộ có thể gạn lộc lại những thứ không cần thiết và chúng ta cũng sẽ nhìn sự việc một cách tin tường hơn.
***
Mùa Vọng, thời điểm mời gọi mọi người nhìn lại bản thân. Ước ao mỗi người chúng ta sẽ có được một tinh thần lạc quan yêu đời, sức khỏe tốt về mặt thể lý. Nhưng điều quan trọng hơn hết, mong rằng về mặt thiêng liêng, cũng sẽ giúp chúng ta nhận rõ hơn tác động của thần lành và thần dữ trong đời sống nội tâm, ngõ hầu có thể tìm được nguồn hạnh phúc đích thực cho mình.
Hành trình đi ngược vào bên trong nội tâm, sẽ giúp mình ý thức sau sắc hơn sự mỏng dòn yếu đuối của chính mình. Đúng như thánh Phaolo nói: "Tôi làm gì tôi cũng chẳng hiểu: vì điều tôi muốn, thì tôi không làm, nhưng điều tôi ghét, thì tôi lại cứ làm."(Rm 7:15).
Chúa biết tất cả, vì thế Ngài đã chọn lựa đến và ở cùng với nhân loại.
"EMMANUEL – THIÊN CHÚA Ở CÙNG CHÚNG TA!"(Mt 1:23)
Trong mọi sự, đừng lo, hãy bám vào Thiên Chúa, Đấng hằng hữu luôn ở bên canh chúng ta. Hãy dọn lòng mời Người ngự vào đền thờ trong cung lòng của mình. Có Chúa ở cùng, chẳng gì khiến ta nao núng và sợ hãi. Có Chúa ở cùng, hạnh phúc biết nhường nào.
Lạy Chúa, những ngày này xin giúp con nhìn lại chính mình, gạn lọc những thói hư tật xấu để có thể nhận ra sự hiện hữu của Người ngày một rỏ hơn. Xin ban cho con ơn bén nhậy để nghe và nhìn thấy Người qua những tương quan hàng ngày của mình.
Hèn mọn, ngày 13 tháng 12 năm 2022
Comments